حرکت الهی امام حسین(علیه السلام) با توجه به پیام ها و الگوهای مختلفی که دارد یکی از ماندگارترین حماسه تاریخی بشریت به شمار می‌رود. بدون شک با بررسی این حماسه تاریخی شاهد یک جامعه انقلابی با آموزه‌های عاشورایی خواهیم بود؛ زیرا اسلام برای تمامی جزئیات زندگی بشریت برنامه دارد، به همین خاطر مردم باید با آموزه‌های سبک زندگی خاندان وحی و نبوت آشنا شوند تا سبک زندگی اسلامی در جامعه به راحتی محقق شود و خانواده اسلامی در جامعه گسترش پیدا کند.
محققین و پژوهشگران دینی تاکنون به زوایای مختلفی از این حادثه ماندگار پرداخته اند ولی آن چه که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده، بحث همراهی و همدلی خانواده اهل بیت(علیهم السلام) در عاشورای حسینی است. بدون شک با الگوگیری از عبرت عاشورایی به ترویج سبک زندگی اسلامی کمک خواهیم کرد.
سبک زندگی اسلامی درعاشورا
سبک زندگی اسلامی دارای چهارچوب خاصی است که تمامی این چهارچوب‌ها به خانواده ختم می‌شود. همان گونه که خانواده در جاودان کردن حادثه عاشورا نقش اساسی ایفاء کرد است. «کربلا در کربلا می‌ماند اگر زینب نبود» [1] اهمیت تربیتی سرپرست را مشخص می‌کند تا سبک تربیتی مولود کعبه، در عاشورا شاهکار عبودیت و عشق و بندگی، صبر و رضای بندگان را به نمایش بگذارد.
سبک زندگی اهلبیت به نحوی بود که با شهادت امام حسین(علیه السلام) و خاندان وحی و نبوت، پرچم سید و سالار شهیدان توسط خانواده وی برافراشته شد و حرکت عظیم الهی حضرت با همراهی خانواده بی‌نتیجه نماند تا آیندگان به نقش خانواده در سبک زندگی اسلامی پی‌ببرند.
ادامه نهضت حسینی با حرکت خاندان وحی و نبوت، به آیندگان آموخت که خانواده به عنوان اصلی‌ترین نهاد سیاسی اجتماعی و زیربنای حرکت الهی بزرگان دین به شمار می‌رود، به همین خاطر پرداختن به این بنای مقدس و هدایت آن به جایگاه واقعی و متعالی‌اش، همواره سبب اصلاح خانواده بزرگ انسانی و جوامع گوناگون بشری بوده است از این جهت امروزه نهضت حسینی در تمامی جوامع بین المللی باعث اصلاح و حرکت فرد یا گروه‌های مختلف شده است.
سبک زندگی اسلامی در آیات و روایات
در سبک زندگی اسلامی سرپرست خانواده مهمترین رکن خانه محسوب می‌شود و باید برای نجات خانواده تمام سعی خود را به کار ببرد تا گرفتار آتش الهی نشود. «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ عَلَیْها مَلائِکَةٌ غِلاظٌ شِدادٌ لا یَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُونَ [تحریم/6] ای کسانی که ایمان آورده‌اید خود و خانواده خویش را از آتشی که هیزم آن انسان‌ها و سنگ‌هاست نگه دارید آتشی که فرشتگانی بر آن گمارده شده که خشن و سخت‌گیرند و هرگز فرمان خدا را مخالفت نمی‌کنند و آن‌چه را فرمان داده شده‌اند به طور کامل اجرا می کنند». طبق بیان این آیه بر لزوم حفظ خود و خانواده از آتش، برای سرپرست یا پدر خانواده تأکید شده است.
همان‌گونه که از ادامه آیه روشن است این آتش همان آتش جهنم است که باطن و حقیقت گناه در دنیاست. بر اساس این کلام نورانی، هر کس وظیفه دارد با رعایت تقوای الهی و پرهیز از ارتکاب آن‌چه خدا نهی کرده است؛ خود را از آتش جهنم حفظ کند و نیز وظیفه دارد تا دامنه این مراقبت را گسترش داده و مراقب خانواده خود نیز باشد تا آن‌ها نیز با رعایت دستورات الهی از گزند آتش جهنم مصون و محفوظ بمانند؛ زیرا به تعبیر دیگر حق زن و فرزند تنها با تأمین هزینه زندگی و مسکن و تغذیه آن‌ها حاصل نمی‌شود، مهم‌تر از آن تغذیه روح و جان آن‌ها و به کار گرفتن اصول تعلیم و تربیت صحیح از طرف سرپرست خانواده است و این موضوع در روایات هم به ان اشاره شده است «الرَّجُلُ رَاعٍ عَلَی أَهْلِ بَیْتِهِ وَ هُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُمْ فَالْمَرْأَةُ رَاعِیَةٌ عَلَی أَهْلِ بَیْتِ بَعْلِهَا وَ وُلْدِهِ وَ هِیَ مَسْئُولَةٌ عَنْهُم؛ [2] مرد، سرپرست خانواده است و درباره آنان از او سئوال می‌شود و زن، سرپرست خانه شوهرش و فرزندان اوست و درباره آنان از وی سئوال می‌شود»
سبک زندگی اسلام از نگاه امام خامنه ای
رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه‌ای در سبک زندگی اسلامی از خانواده به عنوان کلمه طیبه یاد می‌کنند[3] اشاره ایشان به کلمه طیبه با توجه به کلام نورانی قرآن است. «ضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً کَلِمَةً طَیِبَةً کَشَجَرَ‌ةٍ طَیِبَةٍ [ ابراهیم/۲۴] آیا ندیدی چگونه خداوند کلمه طیبه و گفتار پاکیزه را به درخت پاکیزه‌ای تشبیه کرده»، طبق دیدگاه معظم له کلمه‌ی طیبه خاصیتش این است که وقتی یک جایی به وجود آمد، مرتب از خود برکت و نیکی پخش می‌کند. امام خامنه‌ای مهمترین بخش سبک زندگی اسلامی را هدف آن می‌دانند و بیان می‌کنند: «زندگی یک کاروان طولانی است که منازل و مراحلی دارد، هدف والایی نیز دارد. هدف انسان در زندگی باید این است که از وجود خود و موجودات پیرامونش برای تکامل معنوی و نفسانی استفاده کند. اصلاً ما برای این به دنیا آمده‌ایم. ما در حالی وارد دنیا می‌شویم که از خود اختیاری نداریم. کودکیم و تحت تأثیر هستیم، اما تدریجاً عقل ما رشد می‌کند و قدرت اختیار و انتخاب پیدا می‌کنیم. این جا آن جایی است که لازم است انسان درست بیندیشد و درست انتخاب کند و بر اساس این انتخاب حرکت کند و به جلو برود. اگر انسان این فرصت را مغتنم بشمرد و از این چند صباحی که در این دنیا هست خوب استفاده کند و بتواند خودش را به کمال برساند، آن روزی که از دنیا خارج می‌شود، مثل کسی است که از زندان خارج شده و از این جا زندگی حقیقی آغاز می‌شود.» [4]
کلام آخر
یکی از پیام‌های مهم نهضت حسینی سبک زندگی اسلامی است. سبک زندگی که امروزه استکبار جهانی با تمام توان به شدت در حال تخریب آن است تا همانند غرب خانواده‌ها معنی جدیدی به خود بگیرد و از درون متلاشی شود تا حکام هم‌چنان به حکومت نامشروع خود ادامه دهند، برای رهایی از این تهدیدات، چاره‌ای جز پناه آوردن به دستورات سعادت بخش دین مبین اسلام درباره خانواده نیست.
منابع:
[1] قادر طهماسبی، دفتری از کربلا، صادق نوربخش، صفحه12.
[2] وَرّام بن ابی فراس حلّی، مجموعه ورام، ج1، ص6.
[3] خطبه‌ی عقد مورخه‌ی، ۱۵/۱۲/۱۳۷۹.
[4] خطبه‌ی عقد مورخه‌ی، 20/11/1375.
آخرین نظرات